Reflectie op het project door Conny Vercaigne (stafmedewerker Avansa MZW)
Conny Vercaigne, stafmedewerker bij Avansa (het vroegere Vormingplus), ondersteunde de groep die de tekst schreef, en de spelers, meestal mensen met burn-outervaring. Werken met mensen die soms nog volop in een burn-out zitten, is niet evident, heeft ze ervaren. “Wanneer mensen met een eigen verhaal aan de slag gaan, ligt dat gevoelig. Dat raakt, is kwetsbaar en vraagt dus zorg.”
Waarom gaat Avansa met het thema burn-out aan de slag?
“We zetten al jaren in op vormingen om mensen te leren omgaan met stress en om grenzen te stellen. Dat is heel belangrijk, maar het is niet voldoende. Je kunt vaardigheden ontwikkelen om met stress om te gaan, maar als men je dagelijks op een rollercoaster zet gaat er toch iets knappen. Dan gaat het verder dan een puur individueel probleem.
We zien meer en meer mensen bij Avansa vorming volgen die uit het economische systeem vallen. Dat zijn mensen uit verschillende geledingen van de maatschappij. Voor ons is dat een weerspiegeling van wat zich in de samenleving voordoet en een extra impuls om met het thema iets te doen. Ik denk dat het belangrijk is om de verschillende gezichten van burn-out te laten zien, en hoe divers die zich toont in onze samenleving.”
We zien meer en meer mensen bij Avansa vorming volgen die uit het economische systeem vallen. Dat zijn mensen uit verschillende geledingen van de maatschappij. Voor ons is dat een weerspiegeling van wat zich in de samenleving voordoet en een extra impuls om met het thema iets te doen. Ik denk dat het belangrijk is om de verschillende gezichten van burn-out te laten zien, en hoe divers die zich toont in onze samenleving.”
Een interview met Viki Broes (Burn-Out.Vlaanderen vzw)
Viki Broes is voorzitter van vzw Burn-Out.Vlaanderen vzw. Dat doet ze belangeloos en vrijwillig, samen met een gedreven team. Belangrijk doel van de vzw is het taboe rond burn-out Vlaanderen doorbreken. Wij waren alvast benieuwd hoe zij dat doen. Zelf koos Avansa in het project 'de kanarie in de koolmijn' voor een interactief theaterstuk om het taboe te doorbreken. Benieuwd wat Viki daarvan vindt...
Hoe ontstond vzw Burn-Out.Vlaanderen?
De vzw Burn-Out.Vlaanderen werd opgericht op 1 maart 2017 en ontstond vanuit een besloten Facebookgroep waar allerlei mensen met de diagnose burn-out, of een eigen vermoeden van burn-out, op zoek waren naar informatie. Om deze groep meer aandacht te kunnen geven, zowel in de groep zelf als naar de maatschappij toe, brachten we de online community én de georganiseerde activiteiten onder in een vzw.
Vandaag is vzw Burn-Out.Vlaanderen niet alleen een plek waar we een klankbord willen zijn voor mensen die direct of indirect geconfronteerd worden met burn-out. We creëren bovenal een plaats waar ze ondersteuning, informatie en inspiratie vinden. Die wordt aangebracht door lotgenoten, door ervaringsdeskundigen en talloze vrijwilligers die professioneel met burn-out actief zijn.
Vandaag is vzw Burn-Out.Vlaanderen niet alleen een plek waar we een klankbord willen zijn voor mensen die direct of indirect geconfronteerd worden met burn-out. We creëren bovenal een plaats waar ze ondersteuning, informatie en inspiratie vinden. Die wordt aangebracht door lotgenoten, door ervaringsdeskundigen en talloze vrijwilligers die professioneel met burn-out actief zijn.
Wat willen jullie bereiken?
Onze missie bestaat erin om belangeloos én samen met anderen een betere wereld te creëren voor iemand die getroffen wordt door burn-out. Een wereld waarin diegenen die er de energie en het talent voor hebben iets positiefs met die burn-out doen, vanuit hun hart en niet vanuit winstbejag. Door vanuit zichzelf iets te doen voor iemand die het even lastig heeft.
Concreet heeft Burn-Out.Vlaanderen vzw als doel om het taboe rond burn-out te doorbreken. Dat is één iets. Daarnaast organiseren we preventie én begeleiden we mensen, we inspireren en bieden oplossingen aan voor een duurzaam herstel uit burn-out. We ondersteunen ook mensen in burn-out die kampen met financiële moeilijkheden.
Concreet heeft Burn-Out.Vlaanderen vzw als doel om het taboe rond burn-out te doorbreken. Dat is één iets. Daarnaast organiseren we preventie én begeleiden we mensen, we inspireren en bieden oplossingen aan voor een duurzaam herstel uit burn-out. We ondersteunen ook mensen in burn-out die kampen met financiële moeilijkheden.
Ontstond Burn-Out.Vlaanderen vanuit een eigen burn-out-ervaring?
De vzw ontstond gelukkig niet na een eigen burn-out ervaring, maar vanuit de intrinsieke wens en motivatie om iets belangeloos te kunnen betekenen voor mensen die zich jarenlang gedreven en betekenisvol hebben ingezet op de arbeidsmarkt, en daar plots buiten vallen, die niet de aandacht krijgen die ze verdienen en nodig hebben op dat moment.
Als leidinggevende kon ik mensen binnen mijn team in het werkveld leren anders en gezonder om te gaan met stressoren. Daarbuiten zag ik meer en meer mensen tegen hun grenzen aanlopen of over hun grenzen gaan. Omdat ik in de organisatie waar ik toen werkte geen mandaat kreeg om breder in de organisatie in actie te komen, startte ik als vrijwilliger met het ondersteunen en informeren van mensen in de besloten Facebookgroep.
Een groot deel van de persoonlijkheidskenmerken en gedragingen van mensen die in burn-out terecht komen herken ik zeker ook bij mezelf. Aan de slag gaan en bezig zijn met Burn-Out.Vlaanderen houdt me bewust en alert voor de gevaren en de symptomen van ongezonde stress. Het houdt mijn focus op een gezonde balans tussen energiegevers, rustgevers en energievreters.
Als leidinggevende kon ik mensen binnen mijn team in het werkveld leren anders en gezonder om te gaan met stressoren. Daarbuiten zag ik meer en meer mensen tegen hun grenzen aanlopen of over hun grenzen gaan. Omdat ik in de organisatie waar ik toen werkte geen mandaat kreeg om breder in de organisatie in actie te komen, startte ik als vrijwilliger met het ondersteunen en informeren van mensen in de besloten Facebookgroep.
Een groot deel van de persoonlijkheidskenmerken en gedragingen van mensen die in burn-out terecht komen herken ik zeker ook bij mezelf. Aan de slag gaan en bezig zijn met Burn-Out.Vlaanderen houdt me bewust en alert voor de gevaren en de symptomen van ongezonde stress. Het houdt mijn focus op een gezonde balans tussen energiegevers, rustgevers en energievreters.
Er is heel veel te doen rond burn-out: er zijn veel burn-out-coaches, er zijn talloze vormingen rond stress en burn-out. Waarom dan Burn-Out.Vlaanderen?
De pers schetst een terechte bezorgdheid van een wildgroei aan coaches die met burn-out diagnoses aan de slag gaan. Het is niet omdat je over goede coachingsvaardigheden beschikt en ervaring hebt met loopbaanbegeleiding, dat je degelijk bent opgeleid om mensen in burn-out deskundig te begeleiden. Dit geldt echter ook voor huisartsen, psychologen, preventieadviseurs, werkgevers,.. Wij zijn dus zeker voorstander van een kwaliteitslabel voor begeleiders van mensen in burn-out. Daarin heeft vzw VESB (Vereniging van Erkende Stress- & Burn-out Coaches) het voortouw genomen.
Uiteraard is ook kwaliteitsbewaking belangrijk binnen zo’n zelforganiserende zelfhulpgroep. Daarin maken we met vzw Burn-Out.Vlaanderen een belangrijk verschil. Zo laten we geen berichten toe over medicatie en (voedings)supplementen; we volgen daarin het advies van in burn-out gespecialiseerde artsen, nl. dat een ongecompliceerde (zuivere) burn-out niet hoeft bestreden te worden met medicatie en/of antidepressiva. Het verspreiden van niet-medisch advies door niet medisch geschoolden is bovendien gevaarlijk voor de gezondheid van de leden van de groep. Als beheerders nemen we onze verantwoordelijkheid door deze berichten te weren uit de groep. We zien ook dat in de wereld van burn-out experten een zeer commerciële tendens aan de gang is. Wij willen met vzw Burn-Out.Vlaanderen laten zien dat een authentieke, mensgerichte beweging bestaat om mensen tot een duurzaam herstel te begeleiden, met oog voor de essentie van wie ze zijn in hun unieke wezen. |
Ik lees momenteel het inspirerende boek ‘Door de bomen het bos zien’ van Jan Bommerez, en daarin staat: “Het antwoord op de huidige problematieken is een voedende relationele omgeving. Niets werkt beter dan zelforganiserende zelfhulpgroepen. Deze groepen werken typisch als een emotioneel veilige omgeving waarin je kwetsbaar mag zijn, waarin je niet beoordeeld wordt, waarin je opgevangen wordt als je terugvalt, enz. Schep een emotioneel veilige omgeving met dialoogkringen, geef mensen de kans om zich persoonlijk te ontplooien en zie de wonderen die dan gebeuren”. Dat is exact waarom vzw Burn-Out.vlaanderen op de wereld werd gezet. Elke dag ben ik dankbaar om getuige te mogen zijn van alle wonderen die we met vzw Burn-Out.Vlaanderen sinds de start zien ontstaan.
Jullie organiseren Lim-BO. Kun je iets méér vertellen over het hoe en waarom?
Lim-BO is een buitenevenement waar we mensen maximaal willen laten genieten van de weldaad van de natuur. Het brengt mensen naar buiten én dichter bij de natuur in hun zoektocht naar informatie en oplossingen, energie- en rustgevers. Kleine en eenvoudige verbindingen met de natuur kunnen mensen al een opkikker geven. Dat besef begint ook in de wetenschap door te dringen.
Het is ontstaan uit de vele vragen die op internetfora en in het dagelijks leven gesteld worden over stress, overspanning en burn-out. We willen hiermee mensen die rechtstreeks of onrechtstreeks te maken hebben met burn-out gratis inspireren en informeren. Daarvoor doen we beroep op de vrijwillige inzet van mensen uit de grote groep van ervaringsdeskundigen en hulpverleners/begeleiders van stress- en burn-out trajecten.
Het is ontstaan uit de vele vragen die op internetfora en in het dagelijks leven gesteld worden over stress, overspanning en burn-out. We willen hiermee mensen die rechtstreeks of onrechtstreeks te maken hebben met burn-out gratis inspireren en informeren. Daarvoor doen we beroep op de vrijwillige inzet van mensen uit de grote groep van ervaringsdeskundigen en hulpverleners/begeleiders van stress- en burn-out trajecten.
Is een project als 'De kanarie in de koolmijn' een meerwaarde voor Burn-Out.Vlaanderen?
Projecten zoals ‘De kanarie in de koolmijn’ laten mijn hart zingen. Dit soort projecten brengt mensen weer samen én naar buiten, het zet mensen in beweging… Dat is exact waar vzw Burn-Out.Vlaanderen voor ijvert.
Het project leunt heel sterk aan bij wat we in 2019 zelf tijdens Lim-BO organiseerden, nl. een heuse Burn-ART expositie, waar mensen in of herstellende van burn-out hun creatieve talenten toonden aan lotgenoten. Zo werd duidelijk dat thuis zijn met de diagnose burn-out niet betekent dat je een hele dag in bed moet liggen. Creatief bezig zijn met iets dat je energie en rust geeft is noodzakelijk in het hersteltraject.
Meer van deze projecten zijn nodig om aan de buitenwereld te laten zien dat iemand in burn-out niet enkel zit te wachten tot het wonder van herstel geschiedt. Ook in het hersteltraject blijven mensen actief bezig, maar door deze projecten leren ze actief om dat in balans te doen, en daarbij heel goed te luisteren naar de signalen van hun lichaam. We brengen dus met deze projecten zowel op individueel als op maatschappelijk vlak een belangrijke boodschap.
Het project leunt heel sterk aan bij wat we in 2019 zelf tijdens Lim-BO organiseerden, nl. een heuse Burn-ART expositie, waar mensen in of herstellende van burn-out hun creatieve talenten toonden aan lotgenoten. Zo werd duidelijk dat thuis zijn met de diagnose burn-out niet betekent dat je een hele dag in bed moet liggen. Creatief bezig zijn met iets dat je energie en rust geeft is noodzakelijk in het hersteltraject.
Meer van deze projecten zijn nodig om aan de buitenwereld te laten zien dat iemand in burn-out niet enkel zit te wachten tot het wonder van herstel geschiedt. Ook in het hersteltraject blijven mensen actief bezig, maar door deze projecten leren ze actief om dat in balans te doen, en daarbij heel goed te luisteren naar de signalen van hun lichaam. We brengen dus met deze projecten zowel op individueel als op maatschappelijk vlak een belangrijke boodschap.
Werken jullie daarnaast ook meer beleidsmatig richting burn-out?
In 2020 willen we een project opstarten waar we met een aantal co-creatieve partners aan de slag gaan om structureel te werken aan de bron. Deze oorzaken situeren zich echter op een zo breed domein (met zeer veel verschillende subdomeinen), dat we eerst grondig en vooral samen willen nadenken over wat we wel en niet willen en kunnen realiseren.
We willen vooral actief van betekenis zijn op het terrein zelf, met kleine acties die grote verschillen maken. Wij hebben niet de pretentie om dit alleen te kunnen, maar wel de energie en de goesting om de leiding te nemen én om de handen in elkaar te slaan met partners die eenzelfde WHY beogen.
Ik ga in 2020 een deel van mijn professionele tijd vrijmaken om mij hiervoor bewust te kunnen inzetten. Ik ben ervan overtuigd dat ik voldoende andere mensen kan vinden die graag meewerken aan dit innovatieve traject.
We willen vooral actief van betekenis zijn op het terrein zelf, met kleine acties die grote verschillen maken. Wij hebben niet de pretentie om dit alleen te kunnen, maar wel de energie en de goesting om de leiding te nemen én om de handen in elkaar te slaan met partners die eenzelfde WHY beogen.
Ik ga in 2020 een deel van mijn professionele tijd vrijmaken om mij hiervoor bewust te kunnen inzetten. Ik ben ervan overtuigd dat ik voldoende andere mensen kan vinden die graag meewerken aan dit innovatieve traject.
Voorbije activiteiten
- ARhumenten: Anja Copejans: 'Perfection is a bitch': op dinsdag 1 oktober 2019 in Kenniscentrum ARhus, Roeselare
- Spreuken in het straatbeeld, n.a.v. de Werelddag van de Geestelijke Gezondheid. Van dinsdag 1 tot 10 oktober 2019 in het Roeselaarse straatbeeld
- Bullet Journal Miss Pixie (workshop): op vrijdag 4 oktober 2019 in Kenniscentrum ARhus, Roeselare
- Klein geluk (Hannelore Demonie): op woensdag 23 oktober 2019 in AC/DC, Staden
- Herstelacademie: De kracht van mijn signaleringsplan: op dinsdag 5 november 2019 in Kenniscentrum ARhus, Roeselare
- Stress en burn-out: toolkit voor je leven: op dinsdag 5, 12 en 19 november 2019 in CC De Schakel, Waregem
- Eva Daeleman: Omdat het kan: op woensdag 11 december 2019 in CC Wevelgem
- De kanarie in de koolmijn: antwoorden op burn-out: op donderdag 12 december 2019 in ARhus, Roeselare
- Zelfzorg is een werkwoord (Ann Van Hecke): op zondag 8, 15, 22 en 29 maart 2020 bij Vormingplus MZW, Kortrijk)